خلاقیت وکارآفرینی حلقه گمشده درسرفصل های درسی

یادداشتی از مهندس شایسته مدیرگروه محترم معماری دانشکده فنی شهیدرجایی قوچان

قدمت مبحث راهنمایی و پرورش افراد به بلندای تاریخ می باشد، در واقع می توان اینطور عنوان نمود که مقوله آموزش جزیی لاینفک از بشر بوده است. اما مساله آموزش درعصر نوین و دوران معاصر دارای گستردگی های فراوان و پیچیده گی های بسیاری می باشد. در دوران معاصر دیگر همچون گذشته افراد نمیتوانند در همه حوزه های علمی فعالیت نمایند و در چندین و چند رشته خود را متخصص بنامند بلکه با توجه به پیشرفت و گستردگی علوم مختلف افراد باید تمام وقت خود را بر روی پژوهش درحوزه رشته و گرایش خود گذاشته تا بتوانند به همه مسائل مربوط بپردازند. 

دانشگاه فنی و حرفه ای با شعار کارآفرینی پا به عرصه آموزش گذاشته و اقدام به جذب دانشجو و آموزش و پرورش آنها براساس این شعار نموده است تا دانشجویان و فارغ التحصیلان این دانشگاه نه تنها جذب بازار کار شوند که حتی خودشان کارآفرینی کرده و بتوانند بسترهای شغلی جدیدی را ایجاد نمایند.

در بالا نگاهی گذرا به دو مقوله یعنی هدف دانشگاه فنی و حرفه ای و همچنین شیوه آموزش نوین در دوران معاصر انداختیم حال در ادامه به مبحث اصلی این گفتار خواهیم پرداخت. همانطور که اشاره شد دانشگاه فنی و حرفه ای باشعار کارآفرینی همچنین آموزش در دوره معاصر به صورت تخصصی و در گرایش های خاص انجام میپذیرد، باکنار هم گذاشتن این دو مبحث به راحتی می توان به این نتیجه رسید که دانشجویان و فارغ التحصیلان این دانشگاه باید تفاوتهایی را با دانشجویان و فارغ التحصیلان سایر دانشگاه ها داشته باشند که همانا خلاقیت بیشترو کارآفرینتر بودنش آنهاست. حال سوال اینجاست که این تفاوت از کجا و برچه اساسی ایجاد و به ثمر خواهد رسید. بی شک سرفصل های دروس و همچنین رویکرد پرسنل و اساتید این دانشگاه هست که می تواند بستر و نگرش این تفاوت را ایجاد نماید.

متاسفانه و به گواه آمار فارغ التحصیلان دانشگاه های فنی حرفه ای علیرغم اینکه نسبت به فارغ التحصیلان سایر دانشگاه ها موفقتر و راحتتر جذب بازار کار می شوند اما متاسفانه کماکان فاصله بسیاری تا رسیدن به هدف والا و مدینه منوره دارد که نیازمند بررسی و واکای دقیق است. هر چند اینجانب به عنوان مدیر گروه معماری دانشکده و براساس تجربه ای که حاصل از بیش از 9 سال تدریس در حوزه معماری و در دانشگاه های مختلف سراسری آزاد و موسسات غیرانتفاعی می باشد این مباحث را به صورت اجمالی و به طور خاص مختص به رشته معماری مورد بررسی قرار داده ام که در ادامه به آنها اشاره می نمایم، اما باید توجه داشت که این موضوع مبحثی بسیار مهم می باشد که نیاز به واکاوی بیشتر و ایجاد کار گروهی برای بررسی دقیقتر برای هر کد رشته می باشد. 

برخی از مهمترین یافته های

1- عدم وجود یک چارت درسی مناسب ( متاسفانه چارت درسی رشته معماری در دانشگاه فنی و حرفه ای همانند سایر دانشگاه می باشد و همان دروس و همان سرفصل هایی که در دانشگاه های آموزش محور ارائه می گردد برای دانشجویان فنی و حرفه ای هم ارائه می گردد حال آنکه اگر دانشگاه فنی و حرفه ای خواستار تفاوت بین فارغ التحصیلان خود با سایر دانشگاه ها و موسسات آموزشی است می بایست این را در چارت درسی و آموزشی خود لحاظ نماید.)

2- عدم وجود امکانات کارگاهی و آزمایشگاهی ( با نگاهی به کارگاه ها و همچنین فضاها و امکاناتی که در اختیار دانشجویان مراکز فنی و حرفه ای قرار گرفته است به راحتی می توان به این نتیجه رسید که این امکانات و فضاها نه تنها گسترده تر و عملیاتی تر از سایر دانشگاه ها نیست بلکه گاها پایینتر هم می باشد.

3- عدم اختصاص بودجه مناسب در حوزه پژوهش و فن آوری ( براساس مصوبات بودجه ای مبلغ سرانه دانشجویی و پژوهشی و فن آوری برای دانشجویان این دانشگاه بسیار پایینتر از سایر دانشگاه هاست در حالیکه با توجه به هدف والای این دانشگاه این مبلغ باید بسیار بالاتر از دانشجویان سایر دانشگاه ها که به صورت آموزش محور می باشند مصوب گردد.)

4- کمبود اساتید خلاق و کارآفرین (باید توجه داشت که برای رسیدن به هر هدفی باید ابزار مناسب آن را استفاده نمود و دانشگاه فنی و حرفه ای همانگونه که هدفی متفاوت نسبت به سایر دانشگاه ها دارد باید اساتید و مدرسین آن هم نسبت به سایر دانشگاه ها متفاوت فکر و عمل نمایند و باید از اساتیدی دعوت به همکاری شود که توانمند، خلاق و کارآفرین باشند، چرا که این مساله نه تنها در بحث علم، شیوه و میزان کارآیی آموزشی تاثیر گذار می باشد، بلکه دیده شدن استاد موفق و کارآفرین می تواند باعث ایجاد الگوسازی در میان دانشجویان و افزایش انگیزه بیشتر آنها گردد . که متاسفانه در سالهای اخیر ،دلایل مختلفی همچون عدم حمایت های دانشگاه از طرح های پژوهشی و خلاقانه و همچنین عدم افزایش مناسب و همگام با تورم مبالغ پرداختی باعث قطع همکاری برخی از نیروهای نخبه، خلاق، کارآفرین و باتجربه با دانشگاه شده است.)