معرفی شهرستان قوچان

شهرستان قوچان، با مساحتی حدود 6868 کیلومتر مربع، در استان خراسان رضوی ، و در 120 کیلومتری شهر مشهد واقع است و دارای آب و هوای معتدل کوهستانی (زمستان های سرد و تابستان های معتدل) می باشد و ارتفاع آن از سطح دریا ۱۳۱۷ متر است. اقتصاد این منطقه بر پایه کشاورزی و دامپروری است و از محصولات منحصر بفرد این منطقه می توان به کشمش ، شیره انگور و لبنیات آن اشاره نمود. جمعیت این شهرستان در سر شماری سال 1385 برابر با 208000 نفر بوده است.

نقشه جدید شهر قوچان در سال 1312 با الگو برداری از شهر عشق آباد (پایتخت ترکمنستان) آن زمان ، توسط مهندسان روسی آماده شد و هم اکنون هم با همان بافت باقی مانده است.


نگاهی گذرا به تاریخ قوچان

قوچان( قدیمی ترین شهر خراسان) در 250 سال قبل از میلاد شهری از خراسان بود (که آن زمان پارت نامیده می شد). از قوچان به نام های «آساآک»، «آشاک» و «آرسکا» یاد شده است. و این شهر توسط اشک اول بنا شده است ؛ ایزیپد ور خاراکی معتقد است که قدیمی ترین پایتخت پارتها در منطقه قوچان کنونی بوده است.

آنچنانکه از منابع و متون بر می آید نه تنها شهرهایی چون بجنورد و درگز زمانی جزو قوچان بشمار می رفته ؛ حتی شهرهای تاریخی و مهمی چون نیشابور و اسفراین نیز گاهی توسط حکمرانان قوچان اداره می شده است . سیاست بعضی از رژیمهای شاهنشاهی نیز آن بوده که قوچان را محدود و رشد نیافته نگه دارند و این عامل مهم دیگری است بر محدود شدن قوچان .

سرزمین قوچان در طول تاریخ نام های مختلفی همچون آشاک،آساک،استاکا،ارسکا،استو، استوا،کوچان،خوبان،خبوشان،…. و قوچان رابه خود دیده است.

قوچان از اوایل دوره اسلامی تا اوایل چیره گی مغول، به نام های «استوا» «استو=estou»، «خوجان» و «خبوشان» نامیده می شد که با حمله مغول این شهر هم همانند نیشابور به کلی تخریب شد.

شاه عباس بزرگ صفوی (996-1038 هـ . ق) برای جلوگیری از تاخت و تاز ازبکان به خاور ایران، گروه هایی از ایلات باختر ایران از جمله ایل زعفرانلو را به قوچان کوچ داد. در سفری که نادر شاه افشار به سمرقند و بخارا کرد، چندین صفحه قرآنی را که به خط غیاث الدین بایسنقر نگاشته شده است و در آرامگاه تیمورلنگ جای داشت، به قوچان آورد. بعدها به دستور ناصرالدین شاه قاجار، دو برگ از آن، به موزه تهران منتقل شد. شهر قوچان چندین بار در سال های 1267 هـ . ق (1851 م)، 1278 هـ . ق (1861 م)، 1312 هـ . ق (1894 م)، در اثر زلزله آسیب دیده ویران شد. در 1313 هـ . ق (1895 م)، شهر کنونی به کمک محمد ناصر خان شعاع الدوله - رئیس ایل زعفرانلو - توسط مهندسان روسی، در 12 کیلومتری شهر کهنه بنا شد.